Դեռևս հեթանոսական ժամանակներից հայոց մեջ մի ավանդույթ կար` հազար բույսերից եփում էին անուշաբույր հեղուկ` մեռոն: Մ.թ.1-ին դարում Տրդատ թագավորի կալվածքներում ապրող Պարգև անունով մի գինեգործ սովորեց այդ անուշաբույր հեղուկից սպիրտ թորել: 66թ. Տրդատը թագավորական շքախմբով և ընծաներով,նաև մեռոնով, ուղևորվում է Հռոմի կայսեր Ներոնի մոտ: Հռոմեացի պատմաբանների վկայությամբ, երբ Ներոնը մեռոն է համտեսում, ցնծում ու հրճվում է, մանավանդ, որ ըմպելիքը համահունչ էր իր անվանը: Լեգենդները լեգենդ են մնում,սակայն գիտականորեն ապացուցված տվյալները, հնագետների կողմից հայտնաբերված հին հայկական գինեգործական հնձանները, գինու անոթներն ու կարասները, խաղողի ածխացած կորիզները,բազմաթիվ սեպագիր արձանագրությունները, քանդակները և այլ վավերագրեր վկայում են այն մասին, որ Հայաստանում գինեգործությունը 6000 տարվա պատմություն ունի, և Հայաստանը եղել է խաղողագործության և գինեգործության հնագույն բնօրրանը:

Հնուց ի վեր Հայաստանը հայտնի է իր գինեգործներով,խաղողի և գինու մշակման  հնագույն մեթոդներով, ավանդույթներով,որոնք հայտնի են դեռևս Ուրարտական թագավորության ժամանակաշրջանից և պահպանվել են մինչ այսօր: Բիբլիական Արարատի մերձակայքում գտնվող Ուրարտական Արին - Բերդ, Կարմիր Բլուր, Թեյշեբանի, Էլար Դարանի քաղաքներում կատարված հնագիտական պեղումների արդյունքում ևս գիտականորեն ապացուցված է, որ հայերի նախնիների մոտ գինեգործությունը գտնվում էր բարձր մակարդակի վրա: 19-20դդ. ակադեմիկոս Պետրովսկու կատարած պեղումները հաստատեցին այն փաստը,որ դեռ մ.թ.ա. 9-րդ դարում Հայաստանը զարգացած գինեգործական պետություն էր: Հնագետները Կարմիր Բլուրի (Թեյշեբայնի) ամրոցում հայտնաբերել էին 480 կարասներով գինու պահեստարան, որտեղ կարող էր պահվել մոտ 37 հազ. Դեկալիտր գինի: Էրեբունու(քաղաք-ամրոց, այժմյան Երևանի տարածքում,կառուցվել է 2800 տարի առաջ) պեղումների ընթացքում գտնվել են 10 գինու պահեստարաններ, որտեղ եղել են 200 գինու կարասներ:

Հայկական լեռնաշխարհի բնիկներին վաղ ժամանակներից հայտնի խաղողագործության և գինեգործության ավանդույթների մինչ օրս պահպանումն ու կիրառությունը ենթադրում են, որ հայերը Վանի թագավորության բնակիչների էթնիկ, տնտեսական և մշակութային ժառանգորդներն են: Վանի խաղողի այգիների մասին Ասորեստանի թագավոր Սարգոն երկրորդը հիշատակում է՝  «Խաղողը թափվում էր անձրևի նման, իսկ գինին հոսում էր քանց գետի ջուր»:  Տարեգրություններում պահպանվել են վկայություններ այն մասին, որ աշխարհի հնագույն այս պետությունում` Ուրարտույում հատուկ  ուշադրություն էր հատկացված խաղողագործությանը և պտղաբուծությանը: Մեզ հասած պատմական տեղեկություններում հիշատակվում է գինու և գարեջրի պատրաստման տարբեր տեխնոլոգիական հնարքների մասին:
Ավելի ուշ ժամանակաշրջանի հին հունական պատմիչներ  Հերոդոտոս Հալիկարնասցին, Քսենոֆոն Աթենացին և Ստրաբոնը հավաստիապես վկայում են այն մասին, որ մոտ 2,5 հազարամյակ առաջ Հայաստանից այլ երկրներ էին արտահանվում բարձրորակ գինիներ: Մ.թ.ա. 401-400թթ, երբ հունական զորքերը Քսենոֆոնի գլխավորությամբ անցնում էին Նաիրի երկրով (Հայաստանի հնագույն անվանումներից է), հայկական տներում նրանց հյուրասիրում էին գինով և գարեջրով, այդ գինիները պահվում էին խորը գետնափոր պահեստարաններում, հատուկ կավե կարասների մեջ: Քսենոֆոնը, մասնավորապես, ընդգծում  է, որ հայկական գինիները բարձրորակ էին, հնեցված և տարբեր տեսակների: